កាន់អំណាចតាំងពីអាយុ៣២ឆ្នាំជិត៤ទស្សវត្សរ៍មកសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនបាននាំប្រទេសកម្ពុជាពីសម័យងងឹតទៅរកស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍។សម្តេចហ៊ុន សែន ប្រកាសនៅថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ថា សម្តេចនឹងលែងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាទៀតហើយ។ហើយថាកូនប្រុសលោក ហ៊ុន ម៉ាណែតនឹងដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលថ្មីរយៈពេល ៣សប្តាហ៍ទៀត។សម្តេចហ៊ុន សែន ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងត្រូវតែងតាំងជាប្រធានឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រដែលជាសមាជិកចំនួន៩រូប ដែលទទួលខុសត្រូវជ្រើសរើសព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា។
 |
| សម្តេចហ៊ុន សែនចាប់ដៃអ្នកគាំទ្រកាលពីឆ្នាំ១៩៩៧។ រូបថត៖ Reuters |
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថាការផ្លាស់ប្តូរតំណែងនេះ គឺសំដៅកសាងគ្រឹះស្ថិរភាពយូរអង្វែងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស ដោយសម្តេចសង្កត់ធ្ងន់ថានឹងមិនជ្រៀតជ្រែកការងាររបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតទៅថ្ងៃអនាគតទេ។ការសម្រេចចិត្តនេះក៏នឹងបញ្ចប់ការគ្រប់គ្រងជិត៤ទសវត្សរ៍របស់សម្តេចដែលបាននាំប្រទេសកម្ពុជាឆ្លងកាត់បញ្ហាប្រឈមជាច្រើន។សម្តេចហ៊ុន សែន កើតនៅឆ្នាំ១៩៥២ នៅភូមិពាមកោះស្នា ស្រុកស្ទឹងត្រង់ ខេត្តកំពង់ចាម។ ក្នុងវ័យកុមារភាពដោយសារតែភាពក្រីក្រ សម្តេចបានចាកចេញពីស្រុកកំណើតមកទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយមករស់នៅវត្តមួយដើម្បីបានចូលរៀននៅសាលាLycée Indra Dhevi ។ក្រោយមកសម្តេចបានក្លាយជាអ្នកប្រយុទ្ធទ័ពព្រៃហើយចាប់ផ្តើមអាជីពនយោបាយបន្តិចម្តងៗ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៥ របបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត បានឡើងកាន់អំណាចហើយបានអនុវត្តគោលនយោបាយបង្ខំប្រជាជននៅតាមទីក្រុងឱ្យផ្លាស់ទៅទីជនបទ ការធ្វើទារុណកម្ម ការសម្លាប់រង្គាល និងពលកម្មដោយបង្ខំដែលនាំឱ្យមានកង្វះអាហារូបត្ថម្ភនិងជំងឺនៅទូទាំងប្រទេស។សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានរំលឹកថា នៅពេលនោះសម្តេច «គ្មានសល់អ្វី ក្រៅពីដៃទទេររង់ចាំការស្លាប់» ទើបសម្តេចសម្រេចចិត្តទៅជាមួយកម្មាភិបាលស្នេហាជាតិមួយចំនួនទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមនៅថ្ងៃទី២០ខែមិថុនាឆ្នាំ១៩៧៧ដើម្បីបង្ហាញពីការចង់ជួយរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។សម្តេចបន្តថាផ្អែកតាមស្ថានការណ៍នយោបាយក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិនាពេលនោះ ប្រទេសតែមួយគត់ដែលអាចជួយបានគឺវៀតណាម ។ ឆ្លើយតបនឹងការអំពាវនាវរបស់រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិ វៀតណាមបានជួយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបដិវត្តន៍កម្ពុជារំដោះជាតិពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។កងទ័ពស្ម័គ្រចិត្ដវៀតណាមបានឈរប្រកៀកស្មាជាមួយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបដិវត្តន៍និងប្រជាជនកម្ពុជាដើម្បីធ្វើយុទ្ធនាការ និងការប្រយុទ្ធជាច្រើននៅតាមខេត្ត ក្រុង និងតំបន់នានា ហើយនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ បានរំដោះរាជធានីភ្នំពេញទាំងស្រុង។សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សង្កត់ធ្ងន់ថា បើគ្មាន “ដំណើរផ្ដួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុលពត” ដែលចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី ២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៧៧និងព្រឹត្តិការណ៍បន្តបន្ទាប់ទៀតនោះ កម្ពុជានឹងមិនមានដល់សព្វថ្ងៃឡើយ។បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃក្រុមប៉ុល ពត ក្នុងនាមជាសមាជិកនៃរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជាសម្តេច ហ៊ុន សែនត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជានៅពេលនោះ នៅអាយុ ២៧ ឆ្នាំ។ នៅឆ្នាំ១៩៨៥ សម្តេចបានជាប់ឆ្នោតជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដោយសភា បន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់លោក ចាន់ ស៊ី។ក្នុងវ័យ៣២ឆ្នាំសម្តេចហ៊ុន សែន បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្មេងជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោកនៅពេលនោះ ហើយសម្តេចបានបង្ហាញមោទនភាពម្តងហើយម្តងទៀតចំពោះស្នាដៃនេះ។ក្នុងពិធីសម្ពោធព្រះវិហារបរិសុទ្ធក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែមេសាសម្តេច ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថាសម្តេចបាន «បំបែកឯតទគ្គកម្មពិភពលោក» ជាមួយនឹងអាជីពនយោបាយរបស់សម្តេចដោយបានចំណាយពេល៤ទសវត្សរ៍ក្នុងតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនិង៤៤ឆ្នាំក្នុងការបម្រើរដ្ឋាភិបាល។សម្តេចបាននិយាយថា“កំណត់ត្រាទី១គឺខ្ញុំបានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសក្មេងជាងគេកំណត់ត្រាទី២គឺជាកិត្តិយសនៃការក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្មេងជាងគេហើយចុងក្រោយខ្ញុំជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលកាន់តំណែងយូរជាងគេបំផុតក្នុងពិភពលោក”។នៅឆ្នាំ១៩៩៣សម្តេច ហ៊ុន សែន និងគណបក្សរបស់សម្តេច ដែលបច្ចុប្បន្នជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតដែលត្រួតត្រាដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ គណបក្សរាជានិយម ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដឹកនាំដោយព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលជាព្រះរាជបុត្រច្បងរបស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ បានទទួលសំឡេងច្រើនជាងនៅក្នុងការបោះឆ្នោត។ប៉ុន្តែសម្តេច ហ៊ុន សែន រក្សាការដឹកនាំជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២ដោយចែកអំណាចជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់រណឫទ្ធិ ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១។បន្ទាប់មក គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានរក្សាឥទ្ធិពលនយោបាយរបស់ខ្លួនជាច្រើន។ជាពិសេសនៅជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជា។នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៨គណបក្សប្រជាជនបានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាហើយបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះមួយដើម្បីធ្វើឱ្យសម្តេចហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតែមួយគត់របស់កម្ពុជា ដោយបញ្ចប់រយៈពេលដែលប្រទេសនេះមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី២។ ព្រះអង្គម្ចាស់រណឫទ្ធិត្រូវបានជ្រើសរើសជាប្រធានសភា។នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ ២០០៣ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានដឹកនាំម្តងទៀត ហើយសម្តេច ហ៊ុន សែន បានបន្តធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៤។នៅឆ្នាំ២០០៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបន្តទទួលបានជ័យជំនះយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការបោះឆ្នោតសកល ដោយទទួលបានអាសនៈចំនួន៣ភាគ៤ក្នុងរដ្ឋសភាដែលជួយឲ្យសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បន្តកាន់អំណាច។នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបរាជ័យក្នុងការទទួលបានអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាជាន់ទាប ដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលទើបបង្កើតថ្មី កាន់អាសនៈដែលនៅសល់។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី សម្តេច ហ៊ុន សែន នៅតែជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងបន្តកាន់តំណែងបន្ទាប់ពីឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨នេះបានទទួលជ័យជម្នះយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។សម្តេចហ៊ុន សែន ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាថ្មីដោយសំឡេងឆ្នោតជាង ៨០% ខណៈគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានអាសនៈសភាទាំង១២៥។ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនប្រទេសកម្ពុជាបានតស៊ូដើម្បីសម្រេចបាននូវឋានៈជាចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបហើយត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានដល់ឋានៈមានចំណូលមធ្យមនៅឆ្នាំ២០៣០។នេះបើយោងតាមធនាគារពិភពលោក។ សុខភាព ការអប់រំ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក៏ត្រូវបានកែលម្អគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ។វិស័យផលិតវាយនភណ្ឌបានរីកដុះដាល បង្កើតជាប្រភពការងារដ៏សំខាន់ ជួយសេដ្ឋកិច្ចឱ្យសម្រេចបាននូវកំណើនប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យម៧.៨% ចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩៨និង២០១៩។លោក យ៉ាន់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា មូលហេតុដែលសម្តេចហ៊ុន សែន អាចដឹកនាំប្រទេសបានយូរអង្វែងនោះ គឺដោយសារតែសមត្ថភាពដឹកនាំពីធម្មជាតិមានការគិតគូរពីនយោបាយ និងការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្រទេសតាំងពីដើមរៀងមក។យុគសម័យ ចូលទៅក្នុងយុគសម័យដ៏ខ្មៅងងឹតបំផុតមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា។លោកថ្លែងថា៖ «បើគ្មានការគាំទ្រពីប្រជាជនទេគ្មាននរណាម្នាក់ខ្លាំងប៉ុណ្ណាអាចកាន់អំណាចបានយូរអង្វែងនោះទេ។នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃយុទ្ធនាការនៅថ្ងៃទី ២១ ខែកក្កដា អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនប្រមាណ៦ម៉ឺននាក់បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅទីលានកណ្តាលក្នុងរាជធានីភ្នំពេញតាំងពីព្រលឹម ដើម្បីស្តាប់សុន្ទរកថារបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុសសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលនឹងឡើងស្នងតំណែង។អ្នកស្រី លី ចន្ធី ដែលទ្រាំនឹងភ្លៀងធ្លាក់ ដើម្បីទស្សនាក្បួនដង្ហែររបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ពេញរាជធានី មានប្រសាសន៍ថាអ្នកស្រីនៅតែចងចាំថ្ងៃដ៏ខ្មៅងងឹតក្រោមរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ហើយនឹងដឹងគុណសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជារៀងរហូត និងរីករាយដែលបានគាំទ្រកូនប្រុសរបស់សម្តេច។អ្នកស្រីវ័យ៥៨ឆ្នាំរូបនេះបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំនឹងបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារហូតដល់ស្លាប់។ «ខ្ញុំមិនភ្លេចទេថាគាត់បានសង្គ្រោះជីវិតយើងពីរបបប៉ុលពត»៕ប្រភពCNA, Phnom Penh Post, Britanica
/unnamed.png
Post a Comment