អនាគតរ​​ប​​ស់កម្ពុជា​​​ពេលកូនប្រុសស​​​ម្តេចហ៊ុ​ន សែ​នឡើងកា​​ន់​អំណាច

 ការអប់រំនៅបស្ចិមលោកហ៊ុន ម៉ាណែតរំពឹងថានឹងផ្តល់ដង្ហើមថ្មីដល់កម្ពុជា ។ប៉ុន្តែអាចរក្សាជំហរនយោបាយតាំងពីជំនាន់ឪពុក។

សម្តេចហ៊ុន សែននាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា​នឹងត្រូវ​ចុះ​ពី​តំណែង​នៅ​ខែ​សីហាដើម្បី​ប្រគល់​អំណាច​ឲ្យ​កូន​ប្រុស​លោកហ៊ុន ម៉ាណែតឆ្វេង។ (រូបថតasia.nikkei)

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនកាលពីថ្ងៃទី២៦ខែកក្កដាបានប្រកាសថា សម្តេចនឹងចុះចេញពីតំណែងដើម្បីប្រគល់អំណាចឲ្យកូនប្រុសលោកហ៊ុន ម៉ាណែតដើម្បីឈានទៅសករាជថ្មីសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ក្រោយការដឹកនាំជិត៤ទសវត្សរ៍។មាគ៌ាឡើងកាន់អំណាចរបស់សម្តេចហ៊ុន ម៉ាណែត វ័យ ៤៥ឆ្នាំ កាន់តែច្បាស់ពីឆ្នាំ ២០២១ នៅពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន ប្តេជ្ញាឲ្យកូនប្រុសស្នងរាជ្យបន្ត។ ដោយមានការគាំទ្រពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលកំពុងកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានក្លាយជាតារាដ៏ភ្លឺស្វាងមួយរូប និងផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗពីអាជីពយោធាទៅជាសកម្មភាពនយោបាយ។សម្រាប់​អ្នក​ខ្លះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត តំណាង​ឲ្យ​មុខ​ក្មេង និង​ស្រស់​ស្អាត ដែល​អាច​នាំ​មក​នូវ​ការ​រីក​ចម្រើន​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។ លោកគឺជាជនជាតិខ្មែរដំបូងគេដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីបណ្ឌិតសភា West Point របស់កងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយលោកក៏បានបញ្ចប់ថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីសាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក និងបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីសាកលវិទ្យាល័យ Bristol ចក្រភពអង់គ្លេសផងដែរ។លោក Lee Morgenbesser អ្នកជំនាញនយោបាយអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យ Griffith ក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលីបាននិយាយថា "ការបណ្តុះបណ្តាលយោធានៅ West Point និងបណ្ឌិតនៅ Bristol បានពង្រឹងកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់លោកសម្រាប់ការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស" ។កម្ពុជាធ្លាប់ជាប្រទេសក្រីក្របំផុតរបស់ពិភពលោក។ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចំនួន១៧លាននាក់កំពុងរីកចម្រើនខ្លាំងមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។សម្តេច ហ៊ុន សែន ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​បាន​នាំ​មក​នូវ​សន្តិភាព ស្ថិរភាព និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ដល់​កម្ពុជា។ ក្នុង​រយៈពេល​ជិត​៤០​ឆ្នាំ​នៃ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កត្តា​នយោបាយ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ចំនួន២​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​សម្តេចមាន​ការ​ជឿជាក់​ខ្ពស់។ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៥ GDP របស់កម្ពុជាមានប្រមាណ ២,៨២ ពាន់លានដុល្លារ។ បន្ទាប់មក រដ្ឋាភិបាលបានផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសពីសេដ្ឋកិច្ចដែលបានគ្រោងទុកទៅជាប្រព័ន្ធតម្រង់ទិសទីផ្សារបច្ចុប្បន្ន។ការផ្លាស់ប្តូរបានជួយជំរុញកំណើន និងអតិផរណាទាប។កំណើន GDP ជាមធ្យមចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០១ ដល់ឆ្នាំ ២០១០ គឺ ៧,៧% ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះក្លាយជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសកំពូលទាំង ១០ នៅលើពិភពលោក ទាក់ទងនឹងកំណើន GDP ប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យម នេះបើយោងតាមIMF។GDPក្នុងឆ្នាំ២០២៣ត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថាមានចំនួន៣០.៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១០៩ នៅលើពិភពលោក។ ប្រាក់ចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់គឺប្រហែល១,៩00 ដុល្លារ ដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១៥១នៅលើពិភពលោក។ទំនុកចិត្តខ្ពស់របស់សម្តេចហ៊ុន សែនលើលោកហ៊ុន ម៉ាណែតខណៈលោកស្នងតំណែងពីឪពុករបស់សម្តេចនៅប៉ុន្មានសប្តាហ៍ខាងមុខនេះ។លោកនឹងត្រូវបង្ហាញសមត្ថភាពរបស់លោកក្នុងដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ជាពិសេសក្នុងរយៈពេល១០០ ថ្ងៃដំបូង ដោយអាទិភាពកំពូលគឺការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន កាត់បន្ថយអត្រាភាពក្រីក្រ។អ្នកសង្កេតការណ៍បានបន្ថែមថាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែតក៏ត្រូវតែធ្វើឱ្យប្រទេសនេះក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិសម្រាប់ការវិនិយោគបរទេសដែលមានលក្ខណៈចម្រុះជាងមុន ការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីបន្ថែមទៀត។បន្ទាប់​មក លោក​នឹង​ត្រូវ​អនុវត្ត​កំណែទម្រង់​ស្ថាប័ន​មួយ​ចំនួននិង​នាំ​មេដឹកនាំ​វ័យ​ក្មេង​បន្ថែម​ទៀត​ចូល​ក្នុង​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទំនង​ជា​ដើរ​តាម​គោល​ជំហរ​ប្រពៃណី​របស់​ឪពុក ទោះ​បី​ជា​បាន​សិក្សា​ច្រើន​ឆ្នាំ​ក្នុង​បរិយាកាស​បស្ចិម​ប្រទេស​ក៏​ដោយ។ កូនប្រុសច្បងរបស់សម្តេចហ៊ុន សែន ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងព្យាយាមកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលរបស់បក្សប្រឆាំងបន្ថែមទៀត និងពង្រឹងមុខមាត់នយោបាយរបស់លោក។លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានក្លាយជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងបានដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងការគាំទ្រជនបរទេសជាមួយគណបក្សតាំងពីឆ្នាំ២០១៥។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២កាសែតខ្មែរថាមស៍បានសរសើរសមត្ថភាពរបស់លោកក្នុងការកំណត់អត្តសញ្ញាណ "ការគំរាមកំហែងដ៏មានសក្តានុពល" នៅក្នុងជនភៀសខ្លួនកម្ពុជាដែលមានមាន​ទំនាក់ទំនង​ជា​យូរ​មក​ហើយ​ជាមួយ​នឹង​គូ​ប្រជែង​នយោបាយ​របស់​សម្តេចហ៊ុន សែន។លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតត្រូវបានកាសែតសរសើរថាបានជួយសម្រួលការយល់ឃើញរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសអំពីគណបក្សប្រជាជនក្នុងទិសដៅវិជ្ជមានបន្ថែមទៀតក៏ដូចជាការបង្កើតសាខាអន្តរជាតិរបស់CPPដើម្បីជួយបង្រួបបង្រួមអ្នកគាំទ្រ។ស្តីពីគោលនយោបាយការបរទេស អ្នកអត្ថាធិប្បាយព្យាករណ៍ថា គណៈរដ្ឋមន្ត្រីវ័យក្មេងរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេសជាមួយនឹងចំណុចថ្មីៗមួយចំនួន។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវ​បាន​គេ​និយាយ​ថា​ចេះ​ភាសា​អង់គ្លេស​ស្ទាត់​ជំនាញ​និង​ការទូត​ជាង​ឪពុក​ទៅ​ទៀត។ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំវ័យក្មេងបំផុតនៃរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រហែលជាដំបូងរៀនពីមេដឹកនាំជើងចាស់ក្នុងតំបន់ រួមទាំងឪពុករបស់លោកផងដែរ។នេះបើយោងតាមអ្នកសង្កេតការណ៍។ ទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយអាស៊ាននិងការចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតសេដ្ឋកិច្ចនិងការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជន ។ជាពិសេសក្នុងចំណោមយុវជន អាចជាកម្លាំងរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។ហ៊ុនម៉ាណែតអាចបង្ហាញសហគមន៍អន្តរជាតិពីរបៀបដែលលោកអាចនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរ ដើម្បីបង្កើតរូបភាពថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា។ក្នុងទំនាក់ទំនងបរទេស អនាគតនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់កម្ពុជាក៏នឹងត្រូវរកវិធីចុះសម្រុងគ្នាជាមួយប្រទេសធំៗ។ជាពិសេសអាមេរិកនិងចិន។អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Matthew Miller បាននិយាយនៅថ្ងៃទី២៤ខែកក្កដាថា“នៅពេលដែលកម្ពុជាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មី វាមានឳកាសក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជំហរអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន”។លោក John Bradford សាស្ត្រាចារ្យជាន់ខ្ពស់នៅសាលា S. Rajaratnam School of International Studies ក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី បាននិយាយថា អ្នកខ្លះសង្ឃឹមថាកូនប្រុសសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាចនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរមួយចំនួននៅក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយលោកខាងលិច។លោក Bradford បានមានប្រសាសន៍ថា “ប្រទេសកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ុន ម៉ាណែត អាចជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏រឹងមាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជាអាចរីកចម្រើនបានលុះត្រាតែវាត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅលើគោលការណ៍ជាមូលដ្ឋាននៃផលប្រយោជន៍និងការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក”។ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយប្រទេសលោកខាងលិចបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧បន្ទាប់ពីតុលាការរបស់ប្រទេសនេះបានរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំបំផុតគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ កម្ពុជាក៏បានលុបចោលជាឯកតោភាគីនូវសមយុទ្ធរួមគ្នាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកហើយបានចាប់ផ្តើមសកម្មភាពហ្វឹកហ្វឺនយោធាជាមួយប្រទេសចិនក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ។សម្តេចហ៊ុន សែន បានបង្វែរទំនាក់ទំនងយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយប្រទេសចិនដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ខ្លួនចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២និងជាប្រភពនៃការវិនិយោគដ៏សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ចាប់​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក ប្រទេស​ចិន​បាន​នាំប្រាក់​រាប់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ទៅ​ក្នុង​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​សំខាន់ៗ​នៅ​កម្ពុជា។ទន្ទឹមនឹងនោះ ទំនាក់ទំនងជាមួយអាមេរិកនៅតែតានតឹង ជាពិសេសនៅពេលដែលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនចោទប្រកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញពីបទ "អនុញ្ញាតឱ្យកងទ័ពចិនឈរជើងនៅមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹក" នៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសដែលកម្ពុជាបដិសេធ។លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានវេទិកាអនាគតភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាអាចនឹងចាប់ផ្តើម "រយៈពេលក្រេបទឹកឃ្មុំ" ក្នុងការទូតអន្តរជាតិ នៅពេលដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឡើងកាន់អំណាច ។ប៉ុន្តែគោលនយោបាយការបរទេសនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរច្រើនទេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងសម័យសម្តេចហ៊ុន សែន។លោក អ៊ូ វីរៈ មានប្រសាសន៍ថា “ចិននៅតែជាដៃគូសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា ។ដូច្នេះការផ្លាស់ប្តូរទៅលោកខាងលិចក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងមានកម្រិតខ្លាំង។បើទោះជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាក៏ដោយក៏អ្នកវិភាគជាច្រើនគិតថាសម្តេច ហ៊ុន សែននឹងបន្តរក្សាឥទ្ធិពលខ្លាំងជាមួយនឹងរបៀបដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលរបស់កូនប្រុសសម្តេច។លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ថា មេដឹកនាំគណបក្សមានអំណាចក្នុងការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ដូច្នេះសម្តេចហ៊ុន សែន រក្សាឥទ្ធិពលលើប្រទេស តាមរយៈតួនាទីជាប្រធានគណបក្សប្រជាជន។លោក Gordon Conochie អ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យ La Trobe ក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលី មានប្រសាសន៍ថា “ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅតែមានឪពុកម្នាក់ដែលមានកាយសម្បទា និងផ្លូវចិត្តរឹងមាំ៕ប្រភព AP, Washington Post, CFR, Asia Times, Khmer Times